Lafız Hususundaki İhtilâf Ve Cehmiyye ile Müşebbihe’ye Reddiye

Sözlerim karşısında insanlar üç sınıfa ayrılmaktadır:

Bir adam ki bir topluluğu bir şey söylerken işitmiş ve onların söylediklerini söylemiş, onlara teslim olmuştur. Bu adam ne döner ne de geri adım atar. Çünkü o inandığı şeye düşünerek inanmamıştır ki ondan düşünerek dönsün.

Bir adam ki baş olmanın izzeti, kardeşlerinin ona itaat etmesi ve şöhret sevgisi onu kibre sevk etmiştir. Onu izzetinden geri döndürecek ve dizginini çekecek ancak -dilediği takdirde- onu yaratandır. Çünkü onun geri dönmesi demek yanlış yaptığını onaylaması ve cehâletini itiraf etmesi demektir ki kibri buna izin vermez. Yine bu; birliğin dağılması, düzenin bozulması, mezhebin kendisine bağladığı kardeşlerinin ayrılması demektir. Allah’ın koruduğu ve kurtuluşa çıkardığı kimse müstesnâ nefisler bundan hoşlanmaz.

Bir adam ki ilmiyle Allah’ın rızasını aramakta, doğruyu bulmak istemektedir. Bu hususta hiçbir kınayıcının kınamasından çekinmemekte, kendisinden ayrılan herhangi bir kimseden dolayı kendisini yalnız hissetmemekte, kibir onu haktan hiçbir şekilde döndürmemektedir. İşte biz söylediklerimizi bu kimseye söyledik ve ancak onu kastettik.